Mandibulair Repositie Apparaat (MRA)

Een mogelijke behandeling tegen snurken of slaapapneu (OSAS) is het dragen van het Mandibulair Repositie Apparaat (MRA). Deze beugels worden ook wel snurkbeugels genoemd omdat ze goed werken tegen snurkklachten. Behandeling met een MRA gebeurt altijd na verwijzing van en in overleg met de behandelaar (meestal KNO-arts of longarts). Ook de huisarts, tandarts en eventuele andere behandelaars worden geïnformeerd door een brief over de behandeling.

Bij mensen met een groot overgewicht of een grote nekomvang werkt de MRA minder effectief tegen slaapapneu. Voor hen is de CPAP een betere oplossing. Om vast te stellen of een MRA (voldoende) werkt bij een Apneu-patiënt, moet (nogmaals) een slaaponderzoek (polygrafie of polysomnografie) plaatsvinden met de MRA-beugel.

Verschillende type beugels

Er bestaan talloze verschillende MRA's. Er is verschil in garantie, prijs, instelbaarheid en draagcomfort. Uit ervaringen van patiënten blijkt dat de beugel die uit twee delen bestaat en instelbaar is, als de meest comfortabele wordt ervaren. Door de twee delen is het mogelijk om de mond nog te bewegen en kan iemand dus praten en bijvoorbeeld 's nachts iets drinken zonder de beugel uit te doen.

Consult

Uiteraard vraagt de arts na welke klachten iemand heeft en welke eerdere behandelingen hebben plaatsgevonden. De KNO-arts zal de patiënt samen met Vivisol begeleiden.  Er worden röntgenfoto's gemaakt. Op grond van deze foto's beoordeelt de arts of het zinvol is om een MRA te maken. Hiervoor is een een gecertificeerd tandarts betrokken die de MRA-beugel op maat maakt. 

Aanmeten van de beugel

De MRA wordt op maat gemaakt voor de patiënt. Tijdens een vervolgafspraak wordt een gebitsafdruk gemaakt en een beetregistratie. Met de beetregistratie wordt bepaald hoe de tanden en kiezen van de onder- en bovenkaak op elkaar passen. Het tandtechnisch laboratorium zal het ontwerp van de beugel in plastic uitvoeren. Als de MRA klaar is, krijgt de patiënt de beugel met een instructie mee naar huis. Na 2 tot 3 weken komt de patiënt op controle om te bespreken of de behandeling werkt en of er nog klachten zijn. Zo nodig kan de beugel worden bijgesteld.

Gewenningsperiode

De meeste patiënten wennen snel aan het dragen van een MRA. Binnen twee weken kan iemand de beugel de gehele nacht zonder problemen dragen. In het begin kunnen de kaakspieren 's ochtends gespannen aanvoelen en kan een moe gevoel in de kaken ontstaan. Het gebit lijkt dan soms niet meer goed op elkaar te passen. Het is aan te raden om 's ochtends, direct na het wakker worden de beugel uit te doen en de kiezen enige keren stevig in de goede stand op elkaar te klemmen. In de loop van de ochtend gaat het gebit weer beter ‘passen'. 
Tanden, kiezen en het tandvlees kunnen enige tijd gevoelig zijn. Sommige patiënten hebben tijdens het slapen een verhoogde speekselafgifte door de beugel of krijgen juist last van een droge mond.
Deze ongemakken nemen na verloop van tijd geleidelijk af.

Tandheelkundige behandelingen en MRA

De vorm van het gebit kan na uitgebreide tandheelkundige ingrepen, bijvoorbeeld het plaatsen van kronen en bruggen, erg veranderen. Dit heeft tot gevolg dat de MRA niet meer goed past. De MRA moet dan worden aangepast. Bij erg grote veranderingen zal een nieuwe MRA worden gemaakt. Daarom is het aan te raden om eventuele uitgebreide tandheelkundige behandelingen voorafgaande aan het maken van een MRA uit te voeren.

Nadelen

De MRA heeft relatief weinig nadelen en bijwerkingen. Vooraf is niet te voorspellen hoeveel last iemand van de beugel zal hebben en of de beugel daadwerkelijk zal werken. Het is belangrijk dat het gebit goed wordt bekeken en dat er een goed passende MRA van hoge kwaliteit wordt gemaakt. Bij een ernstige vorm van slaapapneu werkt een behandeling met CPAP altijd beter dan de MRA. Bij patiënten met een AHI tot 30 (aantal ademstops per uur) blijkt de MRA even goed te werken als een CPAP. Er is nog weinig bekend over de resultaten en bijwerkingen van de MRA op lange termijn omdat de behandeling nog relatief nieuw is. Voorlopige onderzoeken geven aan dat de stand van het gebit kan veranderen na het jarenlang dragen van de MRA. Soms kunnen patiënten loszittende bruggen en kronen of kaakgewrichtsklachten krijgen. Of dit met de MRA te maken heeft is overigens onduidelijk, omdat dit ook kan ontstaan zonder het gebruik van een MRA.

Vergoeding kosten

Bij snurkklachten worden de kosten van deze beugel bij enkele zorgverzekeraars (gedeeltelijk) vergoed vanuit het aanvullende pakket. De polikliniek KNO/Vivisol kan een kostenoverzicht meegeven voor diverse MRA's waaruit de patiënt een keuze kan maken. Wanneer er sprake is van slaapapneu (OSAS) zal een MRA door de zorgverzekeraar worden vergoed vanuit het basispakket. De SomnoDent Flex® wordt vergoed als iemand meer dan vijf ademstops per uur (AHI >5) heeft.