Nachtangst

Iemand die aan nachtangst lijdt schrikt wakker, heeft een angstig gevoel en maakt een verwarde indruk. Soms gaat het plotseling wakker worden gepaard met een schreeuw.
Meestal treden deze aanvallen op tijdens de diepe slaap, in de eerste helft van de nacht. Nachtangst komt meer voor bij kinderen dan bij volwassenen. Meestal komt het voor bij kinderen tussen de twee en de zes jaar en vaker bij jongens dan bij meisjes.

Nachtmerrie of nachtangst

Iemand die wakker wordt na een nachtmerrie weet vaak nog tot in detail wat er gebeurde in die droom. Iemand die lijdt aan nachtangsten weet dat niet meer. Daarbij is deze persoon hevig verward en zeer angstig. Bovendien heeft geruststellen geen zin.
Nachtmerries treden op in de droomslaap (REM-slaap) terwijl nachtelijke angsten zich voordoen tijdens de diepe slaap (zie slaapfasen).

Symptomen

Nachtangst is te herkennen aan de volgende mogelijke symptomen:

• Plotseling wakker worden in paniek;
• Schreeuwen met daarna gapen, mompelen of kreunen;
• Verwardheid;
• Hevig zweten;
• Snelle ademhaling, hoge hartslag en bloeddruk;
• Extreem opgewonden;
• Ogen zijn wijd open of dicht;
• Slaapwandelen tijdens de angstaanval;
• Agressief gedrag, vluchtgedrag;
• De volgende ochtend heeft men geen of een vage herinnering aan de aanval.
  
  

Oorzaken

Wat de oorzaak is voor nachtangst is onbekend. Er lijkt een erfelijke aanleg mee te spelen. Kinderen die aan nachtangst lijden hebben vaak een ouder die hier ook last van heeft gehad.
De overgang naar de diepe slaap lijkt niet goed te verlopen bij mensen met nachtangst. Een onregelmatig slaappatroon en slaapgebrek kunnen van invloed zijn. Net als stress, angst en traumatische ervaringen.
Er zijn medicijnen zoals tricyclische antidepressiva en MAO-remmers, die nachtangsten veroorzaken of kunnen verergeren. Dit kunt u nalezen in de bijsluiter van het medicijn. Ook alcohol en drugs hebben eenzelfde effect.

Kind met nachtangst

Helaas is het erg moeilijk om nachtangsten te vermijden, ook bij kinderen. Een kind met nachtangsten wordt moeilijk wakker en laat zich niet troosten. Een ouder kan op zo'n moment niet zoveel doen, behalve zorgen dat het kind zich niet bezeert. De angst gaat na een paar minuten vanzelf over.
Als een kind telkens rond de zelfde tijd na het inslapen last krijgt van nachtangst, kan het kind vlak daarvoor wakker gemaakt worden. Doe dit dan ongeveer een kwartier voor het tijdstip waarop de nachtangst ontstaat. Zo kan een kind weer opnieuw beginnen aan een slaapcyclus, waardoor de overgang naar de diepe slaap soms zonder problemen verloopt.

Behandeling

Soms worden slaapmiddelen voorgeschreven om de aanvallen te verminderen. Er is echter geen medicijn dat nachtangsten kan voorkomen.
Volwassenen worden soms verwezen naar een psycholoog. Dit kan iemand helpen om de aanvallen onder controle te houden.

Slaapadviezen zoals een regelmatig slaapritme hanteren en het vermijden van stress, alcohol en cafeïne, kunnen een positief effect hebben.