Slaapwandelen
Somnambulisme
Gepubliceerd op: 07 april 2022Slaapwandelaars lijden aan een slaapstoornis waarbij zij in hun slaap uit bed gaan, rondwandelen en soms zelfs handelingen verrichten. Deze slaapstoornis komt veel vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen.
Voor een buitenstaander lijkt het alsof deze persoon wakker is. Toch is de slaapwandelaar in een diepe slaap verzonken als deze gaat rond lopen. Het slaapwandelen treedt op in de diepe slaap.
Symptomen
Binnen één tot drie uur na het inslapen staat de slaapwandelaar op uit bed en gaat rondlopen en soms handelingen verrichten. Soms blijft het alleen bij rechtop in bed zitten. Het kan een paar minuten tot een uur duren voordat de slaapwandelaar terug naar bed gaat. Dit patroon kan zich meerdere keren per nacht herhalen.
De slaapwandelaar heeft zijn ogen geopend en een wazig of starende uitdrukking op het gezicht. Contact maken met de slaapwandelaar is erg moeilijk, soms beantwoorden ze vragen met gemompel en ook wakker maken gaat erg moeilijk. De coördinatie is slecht hoewel de ogen open zijn. En ook het inschattingsvermogen is laag.
Als de slaapwandelaar ontwaakt weet hij niets meer van de dingen die hij heeft gedaan.
Kinderen die slaapwandelen zijn over het algemeen ouder dan vier jaar en rond de pubertijd verdwijnt het vanzelf weer. Jongens slaapwandelen vaker dan meisjes. Ook een erfelijke aanleg kan een rol spelen bij slaapwandelen, het komt meestal vaker voor in de familie.
Oorzaak
Kinderen
Deskundigen denken dat de oorzaak voor slaapwandelen te maken kan hebben met een zenuwstelsel dat niet is volgroeid. Dit is ook de reden dat veel kinderen die slaapwandelen er overheen groeien. Bij kinderen spelen bovendien factoren als ziekte (koorts), stress, vermoeidheid en/of angst een rol waardoor het normale slaappatroon wordt doorbroken.
Vowassenen
Bij volwassenen kan de oorzaak van het slaapwandelen te maken hebben met stress, medicijngebruik, oververmoeidheid, alcohol- of drugsgebruik.
Behandeling
Slaaptekort en vermoeidheid vergroten de kans dat iemand gaat slaapwandelen. Een regelmatig slaappatroon en ontspanningsoefeningen kunnen ook helpen om het slaapwandelen te beperken. Daarnaast is het aan te raden dat de slaapwandelaar geen alcohol of drugs gebruikt. Een psycholoog kan soms helpen om met het slaapprobleem om te gaan. Ook ontspanningtherapie of gedragstherapie helpt bij sommige mensen.
Veilige omgeving
Om ervoor te zorgen dat de slaapwandelaar zich niet bezeert is het belangrijk om een veilige omgeving te creëren. Laat geen spullen rondslingeren. Plaats een traphekje, sluit de deuren en ramen goed af zonder de sleutel in het slot te laten zitten.
Plaats eventueel een sensormat naast het bed waardoor er een alarm afgaat als de slaapwandelaar uit bed stapt en deze wakker wordt. Ook een natte handdoek naast het bed wil nog wel een helpen.
Wakker maken
Een slaapwandelaar die wakker gemaakt wordt reageert vaak verward, boos of angstig. Het is daarom beter om een slaapwandelaar terug naar bed te begeleiden.
Laatst bijgewerkt op: 12 januari 2024